سرطان کولورکتال
۱. مقدمه
سرطان کولورکتال یکی از شایع‌ترین سرطان‌های دستگاه گوارش است که روده بزرگ (کولون) یا راست‌روده (رکتوم) را درگیر می‌کند. این سرطان معمولاً از پولیپ‌های خوش‌خیم روده‌ای آغاز می‌شود و در صورت عدم تشخیص و درمان به سرطان تبدیل می‌شود. غربالگری منظم و تشخیص زودهنگام نقش مهمی در پیشگیری و درمان موفق این بیماری دارد.
۲. علائم سرطان کولورکتال
علائم اولیه سرطان کولورکتال:
در مراحل اولیه، این سرطان اغلب بدون علامت است، اما برخی علائم هشداردهنده شامل:
- تغییر در عادات دفع (یبوست یا اسهال مداوم بدون علت مشخص)
- احساس دفع ناکامل پس از اجابت مزاج
- وجود خون در مدفوع یا خونریزی مقعدی (مدفوع تیره یا خون روشن)
- درد یا گرفتگی شکم بدون علت مشخص
علائم پیشرفته سرطان کولورکتال:
- کاهش وزن ناگهانی و بدون دلیل
- خستگی و ضعف مفرط
- کم‌خونی (ناشی از خونریزی‌های میکروسکوپی مزمن)
- احساس وجود توده در شکم
- انسداد روده (در مراحل پیشرفته، منجر به درد شدید و استفراغ می‌شود)
۳. عوامل خطر سرطان کولورکتال
۱. عوامل غیرقابل تغییر:
- سن بالای ۵۰ سال
- سابقه خانوادگی سرطان کولورکتال یا پولیپ‌های روده‌ای
- بیماری‌های التهابی مزمن روده مانند کولیت اولسراتیو و بیماری کرون
۲. عوامل مرتبط با سبک زندگی:
- رژیم غذایی ناسالم (مصرف زیاد گوشت قرمز و فرآوری‌شده، کمبود فیبر در رژیم غذایی)
- چاقی و کم‌تحرکی
- مصرف سیگار و الکل
- دیابت نوع ۲ و مقاومت به انسولین
۴. تشخیص سرطان کولورکتال
۱. غربالگری و تشخیص زودهنگام:
- آزمایش مدفوع (بررسی وجود خون مخفی در مدفوع - FOBT یا FIT)
- کولونوسکوپی: مهم‌ترین روش تشخیصی که امکان مشاهده پولیپ‌ها و نمونه‌برداری از بافت مشکوک را فراهم می‌کند.
- سیگموئیدوسکوپی انعطاف‌پذیر: بررسی قسمت انتهایی روده بزرگ و راست‌روده
۲. روش‌های تصویربرداری برای بررسی پیشرفت سرطان:
- سی‌تی کولونوگرافی (کولونوسکوپی مجازی)
- ام‌آر‌آی یا سی‌تی اسکن برای بررسی متاستاز (گسترش سرطان به سایر اندام‌ها)
۵. درمان سرطان کولورکتال
انتخاب روش درمان بستگی به مرحله سرطان، اندازه تومور، و سلامت کلی بیمار دارد.
۱. جراحی:
- پولیپکتومی: برداشتن پولیپ‌های کوچک در مراحل اولیه
- کولکتومی جزئی یا کامل: برداشتن بخشی از روده بزرگ همراه با غدد لنفاوی مجاور
- جراحی استوما (کولوستومی یا ایلئوستومی): در مواردی که بازسازی روده ممکن نباشد، مسیر جدیدی برای دفع ایجاد می‌شود.
۲. شیمی‌درمانی:
- معمولاً پس از جراحی برای از بین بردن سلول‌های باقی‌مانده یا در موارد سرطان پیشرفته برای کوچک کردن تومور استفاده می‌شود.
۳. پرتودرمانی (رادیوتراپی):
- در موارد سرطان راست‌روده (رکتوم) برای کوچک کردن تومور قبل از جراحی یا از بین بردن سلول‌های سرطانی باقی‌مانده پس از جراحی استفاده می‌شود.
۴. درمان‌های هدفمند و ایمونوتراپی:
- داروهای هدفمند مانند بواسیزوماب (Bevacizumab) یا ستوکسیماب (Cetuximab) برای جلوگیری از رشد عروق خونی که تومور را تغذیه می‌کنند.
- ایمونوتراپی برای بیماران دارای نقص در سیستم ترمیم DNA (MSI-H یا dMMR) که به درمان‌های استاندارد پاسخ نمی‌دهند.
۶. پیشگیری از سرطان کولورکتال
۱. رژیم غذایی سالم:
- مصرف فیبر زیاد (میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل)
- کاهش مصرف گوشت قرمز و غذاهای فرآوری‌شده
- مصرف کافی کلسیم و ویتامین D
۲. فعالیت بدنی و کنترل وزن:
- حداقل ۳۰ دقیقه ورزش روزانه
- کنترل وزن و پرهیز از چاقی شکمی
۳. ترک سیگار و الکل:
- سیگار و مصرف زیاد الکل خطر ابتلا به سرطان کولورکتال را افزایش می‌دهند.
۴. غربالگری منظم:
- کولونوسکوپی از سن ۵۰ سالگی (یا زودتر در افراد با سابقه خانوادگی سرطان)
- آزمایش مدفوع سالانه برای تشخیص خون مخفی
جمع‌بندی
سرطان کولورکتال یکی از شایع‌ترین و قابل پیشگیری‌ترین سرطان‌ها است. تشخیص زودهنگام از طریق غربالگری می‌تواند تا حد زیادی از پیشرفت این سرطان جلوگیری کند. تغییر سبک زندگی، رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی منظم، مهم‌ترین راه‌های پیشگیری از سرطان روده بزرگ هستند. در صورت مشاهده تغییرات پایدار در عادات دفع یا علائم مشکوک، مراجعه به پزشک و انجام آزمایش‌های لازم توصیه می‌شود
- ما در مرحم سرطان را تجربه کرده ایم و می توانیم شما را یاری دهیم.
- شماره تماس: 66404020-021 09354673659 09037524222